دنیای اقتصاد :
گزارشها از ثبت رکورد تاریخی تورم
ترکیه در ۲۴ سال اخیر حکایت دارد. این موضوع بیانگر این مساله است که بانک
مرکزی ترکیه بار دیگر با اعمال سیاست‌های پولی مبنی بر کاهش نرخ بهره در ۲۲
سپتامبر، رکود در این منطقه را تشدید کرده است. بر این اساس روز گذشته،
موسسه آمار ترکیه سطح تورم ماه سپتامبر را با نرخ ۴۵/ ۸۳ درصد اعلام کرد.
به دنبال این موضوع و با کاهش نرخ بهره تا ۱۲ درصد، شاخص قیمت‌های مصرف
کننده و تولید کننده نسبت به ماه قبل به ترتیب با رشد ۰۸/ ۳و ۷/ ۴درصدی
مواجه شدند. اما سوال این است که با توجه به روند کاهشی نرخ بهره توسط بانک
مرکزی ترکیه، تورم در ماه‌های آتی چگونه رقم میخورد؟ در پاسخ به این سوال
باید به دو نکته اساسی از جمله کاهش ارزش لیر و دو‌گانگی نظرات تحلیلگران
بازار در درمان تورم این کشور اشاره کرد.
سقوط لیر
تورم ترکیه با نرخ 45/ 83 در سپتامبر 2022
به رکورد سال 1998 نزدیک می‌شود. طبق گزارش‌های مرکز آمار ترکیه در ماه
سپتامبر، حملونقل و مواد خوراکی بار دیگر شاهد افزایش قیمت بودند. بر این
اساس هزینه حملونقل در این کشور با 118 درصد و قیمت‌های مواد خوراکی نیز
رشد 05/ 93 درصدی را تجربه کرد. با توجه به عمیق‌تر شدن رکود در ترکیه و
همچنین تقویت دلار در روز‌های اخیر که ناشی از اقدامات تهاجمی فدرال رزرو
بوده است، در نهایت سبب شد نرخ برابری دلار در برابر لیر ترکیه به 56/ 18
برسد.
دو نگاه تحلیلگران بانک مرکزی
در ماه‌های اخیر با توجه به سیاست‌های بانک
مرکزی ترکیه مبنی بر کاهش نرخ بهره سیاستی، لیر به پایین‌ترین سطح خود در
برابر دلار رسید. این امر دو‌گانگی نظرات تحلیلگران پس از عملکرد فدرال
رزرو را به دنبال داشت. برخی از آنها بر این باورند که با کاهش دوباره نرخ
بهره، تورم ترکیه در ماه‌های آتی روند کاهشی به خود خواهد گرفت و فشاری را
که خانوار‌ها در پی افزایش هزینه مواد خوراکی و حملونقل متحمل شده‌اند،
کاهش خواهد داد. اما در مقابل گروه دیگری از تحلیلگران معتقدند که بانک
مرکزی ترکیه باید از عملکرد مثبت فدرال رزرو در درمان تورم بهره جوید، زیرا
این نهاد با افزایش سیاست‌های انقباضی مبنی بر افزایش نرخ بهره گام مثبتی
را در جهت درمان تورم برداشته است. آنها بر این باورند که باید با استناد
به سخنان جرمی پاول مبنی بر گذر از رکودی کوتاه‌مدت تا به ثمر نشستن تورم 2
درصدی را سر‌لوحه کارشان قرار دهند. در این میان باید به سخنان رئیس‌جمهور
ترکیه اشاره کرد. او درباره سقوط ارزش لیر در روز‌های اخیر افزود که بانک
مرکزی ترکیه به کاهش نرخ بهره ادامه خواهد داد؛ زیرا او با اصرار بر
ایده‌ای نامتعارف، معتقد است که کاهش نرخ بهره به درمان تورم در ماه‌های
آتی کمک خواهد کرد.